Andreas

Betekenis van de naam Andreas

De naam Andreas komt uit het Grieks: 'Ανδρεας' (Andreas) en betekent "mannelijk, flink"

Voornamen

Mannennamen afgeleid van Andreas:
Anders (Scandinavië), Andi, Andor (Hongaars), Andrá,Andre, André, Andreas, Andrée, Andrees, Andrei (Russisch), Andreo (Spaans), Andres (Spaans), Andrew (Engels), Andries, Andris, Anreus, Andro (Slavisch), Andruscha, Andry, Andy (Engels), Dandy (Engels), Deandre, Dre, Drë, Drees, Drewes, Dries.

Vrouwennamen afgeleid van Andreas:
Afgeleid van Andreas: Andela, Andor(Hongaars), Andica, Andika (Hongaars), Andine, Andra, Andras Hongaars), Andrá, Andráe, Andrees, Andrea, Anreane Andreas, Andree, Anrejana (Slowakije), Andria (Engels), Andresa, Andrina, Andrieka, Andy (Engels), Deandra, Drina, Driesje.

Canon Heilige

Andreas is een van de z.g.n. canon heiligen.
Tot aan het concilie van 1976 werd over de hele wereld tijdens de Eucharistie viering hetzelfde Latijnse canongebed gebruikt. Daarin zijn twee lijstjes met heiligen opgenomen.
Het eerste vóór de consecratie waarin de volgende heilige staan:
Maria altijd Maagd en haar bruidegom Jozef, verder de heilige apostelen en martelaren Petrus en Paulus, ANDREAS, Jacobus (de Meerdere), Johannes, Thomas, Jacobus (de Mindere), Philippus, Bartholomeus, Matthëus, Simon, en Thaddeus; Linus, Cletus, Clemens, Xystus, Cornelius, Cyprianus, Lauretius, Chrysogonus, Johannes en Paulus, Cosmas en Damianus.
Ná de consecratie volgde het lijstje:
De heiligen, apostelen, martelaren en martelaressen: de heilige Johannes (de Doper), Stephanus, Mathias, Barnabas, Ignatius, Alexander, Marcellinus, Petrus, Felicitas, Perpetua, Agatha, Lucia, Agnes, Caecilia en Anastasia.

Andreas, Apostel

Andreas wordt geboren in Betsaïda. Hij is één van de 12 volgelingen van Jezus van Nazareth die door hem werden uitgezonden om de nieuwe leer te verkondigen. Die 12 apostelen waren: Petrus, Andreas, Jakobus de Meerdere, Johannes, Filippus, Bartholomeüs, Mattheus, Thomas, Jakobus de Mindere, Simon Zelotes, Thaddeüs en Judas Iskariot (deze laatste werd na zijn verraad vervangen door Matthias).
Bij deze twaalf voegde zich na Jezus' dood nog de apostel Paulus.

Andreas is een van de eerste leerlingen van Jezus. Oorspronkelijk is hij visser van beroep.
Getroffen door de prediking van Johannes de Doper wordt hij diens leerling.

Andreas is de oudere broer van Petrus. Samen worden ze volgens Mattheüs 4:18-20 door Jezus geroepen met de woorden: "Ik zal mensen-vissers van jullie maken.".
Johannes 1: 40-42 vertelt het iets anders, volgens hem heeft Andreas als eerste Jezus ontmoet en heeft hij Petrus bij Jezus gebracht.
Volgens Johannes 6:8-9 wees Andreas vóór de broodvermenigvuldiging een jongen aan die broden en vissen had.
De bijbel geeft verder weinig informatie over Andreas.

In apocriefe boeken, die dus niet tot de bijbel behoren, lezen we dat Andreas, na het Pinksterfeest, predikt in het land van de Scythen, bij de Zwarte Zee (het huidige Bulgarije?) en in Griekenland. Tijdens zijn reizen verricht hij vele wonderen. Zelfs dode mensen worden door hem weer tot leven gewekt.

Vooral Andreas' marteldood in het jaar 60 te Achaia, wordt gedetailleerd beschreven. De Romeinse gouverneur van Patras in Griekenland veroordeelt hem tot de kruisdood, omdat Andreas diens echtgenote Maximilia heeft overgehaald tot seksuele onthouding.
Als Andreas het kruis ziet waaraan hij opgehangen zal worden, roept hij uit: "O kruis, teken van Christus' overwinning, dat in de aarde is geplant en vrucht draagt in de hemel."
Gebonden aan het kruis zou Andreas nog twee dagen gepreekt hebben voor een duizendkoppige menigte.

Patroonheilige

Andreas was visser en dus is hij patroonheilige van vissers en vishandelaren maar ook van de slagers.
Omdat hij met touwen aan het kruis zou zijn gehangen is hij ook patroon van de touwslagers.
Hij wordt aangeroepen tegen keelpijn en echtelijke onvruchtbaarheid.
Andreas geldt als de zachtmoedigste van de apostelen, daarom vroegen meisjes op de avond voor 30 november aan Andreas om in hun droom hun toekomstige geliefde te mogen zien.
St. Andreas is de patroonheilige van onder meer Schotland, Rusland en Griekenland.

Gedachtenis viering

Op 30 november wordt de gedachtenis van de apostel Andreas gevierd.

Martyrologium Romanum

Prídie Kaléndas Decémbris
Apud Patras, in Achája, natális sancti Andréæ Apóstoli, qui in Thrácia et Scythia sacrum Christi Evangélium prædicávit. Is, ab Ægéa Proncónsule comprehénsus, primum in cárcere clausus est, deínde gravíssime cæsus, ad últimum suspénsus in cruce, in ea pópulum docens bíduo supervíxit; et, rogáto Dómino ne eum síneret de cruce depóni, circúmdatus est magno splendóre de cælo, et, abscedénte póstmodum lúmine, emísit spíritum.

Romeins Martelaarsboek

30 november:
Te Patras in Achaia, geboortedag (ten hemel) van de Heilige Apostel Andreas, die het evangelie verkondigde in Tracië en Sythia. Hij werd door proconsul Ægeas gevangen genomen, hevig gemarteld en tenslotte aan een kruis gehangen. Hij leefde nog twee dagen aan het kruis en bracht die tijd door met prediken. Omdat hij de Heer gevraagd had hem niet van het kruis te laten afnemen, werd hij die dagen omringd door hemelse hulp tot het licht doofde en hij van zijn last verlost werd.

Afbeelding

De Apostel Andreas wordt meestal blootsvoets afgebeeld.
Hij is gekleed in een lange tunica en romeinse mantel.
Een X-vormig kruis heeft hij als attribuut. Dit wordt ook wel een Andreaskruis genoemd omdat Andreas aan zo'n kruis zou zijn gestorven. Overigens zijn pas in de 13de eeuw afbeeldingen te vinden waarop Andreas aan een Andreas kruis hangt. Noch in de bijbel, noch in de apocriefe boeken vinden we iets over deze manier van kruisigen. Een 12de-eeuwse tekst over de marteldood van Andreas luidt: "Hij hing twee dagen, predikend, schuin aan het kruis." Wellicht is deze tekst er de oorzaak van dat Andreas sindsdien zo is afgebeeld.





Plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter A)


Patroonnaamkaarten van Egino Weinert zijn hier te bestellen (doorklikken "Namenskarten" en letter A)

Weerspreuken

Literatuur

Links