Jeanne d'Arc

Voornaam:
Nieuw op deze site:

           
Eleonora    Stanislaus    Peerke Donders    Aemilianus   


Knop naar de Kinderpagina Heilige Jeanne d'Arc


jeanne
Klik hier voor gratis te downladen telpatroon 48 x 32 kruisjes

Betekenis van de naam Jeanne

De Franse meisjesnaam Jeanne komt van Johannes en betekent "God kent genade".

Voornamen

Voornamen afgeleid van Jeanne zie Johannes

Jeanne d'Arc de maagd van Orleans (1412-1431)

Jeanne d'Arc wordt op 6 januari 1412 geboren in het Franse plaatsje Domrémy (thans Domrémy-la-Pucelle, Lotharingen). Het boerenmeisje is bijzonder vroom. Als ze dertien jaar oud is hoort het herderinnetje voor het eerst stemmen die tot haar spreken. Zelf meent zij, dat ze van engelen afkomstig zijn, maar de stemmen maken zich bekend als Sint Margaretha van Antiochië en Sint Catharina van Alexandrië. Deze heilige vrouwen geven haar de opdracht om als zieneres Frankrijk te bevrijden. Daartoe moet ze contact opnemen met de kroonprins van Frankrijk, Karel VII, en hem ertoe aansporen de Franse troon in bezit te nemen. Daar heeft hij immers recht op.


Karel VII

Als Jeanne zeventien jaar oud is en Orléans door de Engelsen bezet wordt gehouden, gaat ze - zonder dat haar ouders het weten - enkele malen naar de naburige stad Vacouleurs, waar zij commandant Baudricourt met moeite overtuigt van haar hemelse opdracht, om Orléans te ontzetten en kroonprins Karel VII naar Reims te voeren om daar gekroond te worden.

20 Februari 1429 vertrekt ze te paard in mannenkleren, door enkele ruiters begeleid, zuidwaarts om Orléans heen naar Chinon. Ze wordt door Karel VII ontvangen. Uitvoerig wordt nagegaan of ze al dan niet door God geroepen is.

Hoewel ze veel tegenwerking ondervindt krijgt ze de beschikking over een legermacht. Deze rukt naar Orléans op.
Op 8 mei wordt de stad ontzet. Op 18 juni wordt bij Patay, in het Loiregebied, aan de Engelsen een vernietigende slag toegebracht. Volgens zeggen sneuvelen er 2000 Engelsen tegen 3 (!) Fransen. Het optreden van 'de heks van Armagnacs' (zoals Jeanne genoemd wordt) zaait grote paniek onder de Engelsen en veel soldaten deserteren.

Op 30 juni wordt de tocht naar Reims ondernomen. De poorten worden voor de koning geopend. Jeanne is in één klap de nationale heldin van Frankrijk. Sindsdien draagt zij de eretitel 'De Maagd van Orléans' (La Pucelle d'Orléans).
Zij weet de koning ervan te overtuigen, dat hij nu onmiddellijk de stad Troyes moet belegeren: "Over drie dagen laat ik u die stad binnentrekken, door middel van liefde, kracht, of moed." Inderdaad trekt Karel op 10 juli als overwinnaar de stad Troyes binnen. De machthebbers komen hem de sleutels van de stad overhandigen. Op 17 juli van datzelfde jaar wordt Karel in aanwezigheid van Jeanne in de kathedraal van Reims officieel door kerkelijke en wereldlijke machthebbers tot koning van Frankrijk gekroond. Tijdens de plechtigheid houdt Jeanne d'Arc haar standaard boven de koning.

Jeanne wil 'met de punt van de lans' de Engelsen uit Frankrijk verjagen, maar ze krijgt niet de medewerking waarop ze hoopt. Haar plannen worden uitgesteld of slecht uitgevoerd. Bij een mislukte aanval op Parijs wordt Jeanne aan de dij gewond. Het leger trekt zich terug achter de Loire en met tegenzin gaat het meisje mee naar deze streek.

In maart 1430 vertrekt Jeanne met een aantal vrijwilligers opnieuw naar het front. Bij een poging tot ontzet van Compiègne wordt ze gevangen genomen op 23 mei. Als ze uit de gevangenis van de Bourgondiërs - de bondgenoten van Engeland - wil ontsnappen springt ze uit een torenraam en wordt bewusteloos opgenomen. De Bourgondiërs verkopen haar aan de koning van Engeland. Ze wordt naar Rouaan overgebracht en daar op Kerstmis 1430 in ketenen geslagen en in een kasteeltoren opgesloten.

Het proces tegen Jeanne d'Arc begint op 21 februari 1431. In werkelijkheid is het een politieke zaak en bovendien wordt het opgezet om in deze tijd van toenemende heksenvervolging als voorbeeld te dienen. Voorzitter van de opvallend sterk bezette rechtbank is Pierre Cauchon de Sommièvre, bisschop van Beauvois, die er voor uitkomt dat hij er behagen in schept, zoveel mogelijk ketters te zien verbranden. Om niet alleen de verantwoordelijkheid te hoeven dragen betrekt hij de inquisiteur van Frankrijk bij het proces.

Formeel gaat het om de vraag of de daden van Jeanne d'Arc door God of door de duivel zijn ingegeven. Duivelskunsten blijken echter niet bewezen te kunnen worden en daarom wordt de kwestie vereenvoudigd tot de rechtzinnigheid van de beklaagde.

Maar in wezen is het begonnen om de aanspraken, die zowel het Engelse als het Franse koningshuis op de troon van Frankrijk maken. Eerst lijkt het erop dat de Engelsen hun grote overwinningen kunnen toeschrijven aan de hand van God. Maar als de kroning te Reims plaatsvindt zien velen daarin Gods tussenkomst. Als Jeanne d'Arc nu tot heks verklaard wordt, moet deze koningskroning als duivelswerk bestempeld worden en niet als het werk van Gods hand.

Op allerlei manieren wordt door de rechtbank geprobeerd Jeanne's ketterij aan te tonen. Er worden haar hoogmoed en weerspannigheid verweten. Ze is immers uit het ouderlijk huis weggelopen. Haar sprong uit het torenraam van de gevangenis wordt als een poging tot zelfmoord uitgelegd. Ook de stemmen, die steeds weer in haar hadden geklonken en tot haar daden hadden geleid, worden haar als influisteringen van de duivel zwaar aangerekend.

Op 24 mei 1431 ondertekent het meisje op het kerkhof van Saint Quen een herroeping van die stemmen, als ze bedreigd wordt met onmiddellijk in het vuur geworpen te zullen worden. Ze neemt weer vrouwenkleren aan en wordt als een berouwvolle ketter tot levenslange gevangenschap op water en brood veroordeeld.

Maar de Engelsen zijn daar niet tevreden mee; ze willen, dat Jeanne d'Arc een smadelijke dood sterft. Nadat men Jeanne er toe heeft gebracht opnieuw mannenkleren aan te trekken wordt het proces tegen haar spoedig heropend. Op 30 mei 1431 wordt ze ter dood veroordeeld. Het moedige 19-jarige meisje sterft op de brandstapel in Rouaan. Karel VII, die zijn kroon aan haar dankte, heeft geen enkele poging gedaan haar te redden.

Haar as wordt in de Seine gegooid.

In 1920 is Jeanne d'Arc door paus Benedictus XV heilig verklaard.

Patroonheilige

Jeane is patrones van Frankrijk (sinds 1922); van de steden Orléans en Rouen; van soldaten en van vrouwen in nood. Daarnaast is zij patrones van de radio en de telegrafie (vanwege de stemmen die ze hoorde). Haar voorspraak wordt ingeroepen in momenten van angst om vrees te overwinnen.

Gedachtenis viering

30 mei wordt haar gedachtenis gevierd.

Martyrologium Romanum

Tértio Kaléndas Júnii
Rotómagi sanctæ Joánnæ Arcénsis Vírginis, Puéllæ Aurelianénsis appellátæ, quæ cum fórtiter pro pátria dimicásset, tandem, in hóstium potestátem trádita, iníquo judício condemnáta est et igne combústa; atque a Benedícto Décimo quinto, Pontífice Máximo, Sanctórum fastis adscrípta.

Romeins Martelaarsboek

30 mei
Te Rouaan, de Heilige Jeanne d'Arc, maagd, ook genaamd "De Maagd van Orléans". Nadat ze heroïsch gevochten had voor haar vaderland, werd ze aan het einde van haar leven overgeleverd in de handen van de vijanden, op onrechtvaardige wijze veroordeeld en verbrand op de brandstapel. Zijne Heiligheid Paus Benedictus XV plaatste haar naam op de lijst van heiligen.

Afbeelding

jeannedarc
Klik hier voor gratis te downladen telpatroon 32 x 24 kruisjes
OF
Klik hier voor gratis te downladen telpatroon in kleur
Jeanne d'Arc wordt meestal afgebeeld als jonge vrouw; nu eens gekleed in mannenkleren, dan weer in militair tenue. Op andere afbeeldingen zien we haar visioenen, haar optreden in uniform, of haar levenseinde op de brandstapel
Er zijn ook veel ruiterbeelden van haar bekend gemaakt nadat ze in ere hersteld was.







Bronzen plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter J)


Kunst en Literatuur

Jeanne d'Arc leeft voort in de wereldliteratuur; Schiller beschreef haar leven idealistisch, Bernard Shaw ironisch, Brecht als exponent van de klassenstrijd en Charles Péguy als een heilig mysterie. In het begin van de dertiger jaren maakte de Deense cineast Carl Dreyer een film over haar, die beroemd is geworden, omdat daarin voor het eerst gebruikt wordt gemaakt van de close-up. De Zwitserse componist Arthur Honegger componeerde het zangspel 'Jeanne d'Arc au Bûcher'.


Georges Rouault schilderde 'Onze Jeanne' als een heilige die te paard naar de hemel opkijkt.

  • Jo Claes e.a.: Sanctus, meer dan 500 heiligen herkennen, pag. 266;
  • Clemen Jöckle: Heiligen van Alle Tijden, pag. 232.
  • Links

  • Heiligen Net
  • Op de Duitstalige site Heiligenlexicon meer informatie over Jeanne d'Arc, met plaatjes.
  • Gereconstrueerd Portret van de Heilige.
  • Marypages heeft een pagina over Jeanne.
  • Een site over Jeanne als grote middeleeuwer.