Lucia van Syracuse

Voornaam:
Nieuw op deze site:

           
Elia    Eleonora    Stanislaus    Peerke Donders   


Lucia "eigentijds"
Klik hier voor telpatroon 48 x 32 kruisjes
   Lucia "legendarisch"
Klik hier voor telpatroon 48 x 32 kruisjes

Betekenis van de naam Lucia

Lucius is een Latijnse mannen naam die evenals de vrouwelijk vorm Lucia komt van het woord 'lux-lucis' dat "licht" betekent.

Voornamen

Vrouwennamen afgeleid van Lucia:
Lucette (engels), Lucia, Luciana, Lucianna (Lucius + Anna), Lucie, Lucien (frans), Lucienne (frans), Lucilla, Lucille, Lucinda, Lucky (engels), Lucy (engels).

Mannennamen afgeleid van Lucius:
Luciaan, Lucian, Luciano (italiaans), Lucianus, Lucius.

Canon Heilige

Lucia is een van de z.g.n. canon heiligen.
Tot aan het concilie van 1976 werd over de hele wereld in de Heilige Mis hetzelfde Latijnse canon gebed gebruikt. Daarin zijn twee lijstjes met heiligen opgenomen.
Het eerste voor de consecratie waarin de volgende heilige staan:
Maria altijd Maagd en haar bruidegom Jozef, verder en de heilige apostelen en martelaren Petrus en Paulus, Andreas, Jacobus (de Meerdere), Johannes, Thomas, Jacobus (de Mindere), Philippus, Bartholomeus, Matthëus, Simon, en Thaddeus; Linus, Cletus, Clemens, Xystus, Cornelius, Cyprianus, Lauretius, Chrysogonus, Johannes en Paulus, Cosmas en Damianus.
Na de consecratie volgde het lijstje:
De heiligen, apostelen, martelaren en martelaressen: de heilige
Johannes (de Doper), Stephanus, Mathias, Barnabas, Ignatius, Alexander, Marcellinus, Petrus, Felicitas, Perpetua, Agatha, LUCIA, Agnes, Caecilia en Anastasia.

Lucia van Syracuse

Omdat Lucia voorkwam in de canon van de Heilige Mis, en daar een plaats heeft gekregen door de Heilige Hieronymus die in zijn tijd als zeer betrouwbaar bekend stond, weten we zeker dat Lucia geleefd heeft en als martelares is gestorven, maar al wat verder over haar wordt verteld en zelfs is opgenomen in de liturgie van haar feestdag, is op zijn minst legendarisch te noemen en meestal pas in de vijfde eeuw opgeschreven.

Lucia leeft in de derde eeuw te Syracuse op Cicilië tijdens de christen vervolgingen onder keizer Diocletianus.

Omdat haar vader vroeg sterft wordt Lucia door haar moeder Eutychia opgevoed als Christen en loopt dus gevaar, al is het feitelijk zo dat Diocletianus er meer op uit is pas bekeerde Christenen tot het heidendom terug te brengen, dan ze het martelaarschap te "gunnen".

Als haar moeder ernstig ziek wordt, Eutychia lijdt aan bloedvloeiingen die in die tijd moeilijk te stelpen zijn, gaat Lucia met haar moeder naar het graf van de Heilige Agatha om voor haar genezing te bidden.
Daar krijgt zij een verschijning van de Heilige Agatha, die zowel haar moeder geneest, alsook voorspelt dat Lucia zich geheel aan God zal wijden en de marteldood zal sterven.

Lucia is vast van plan Christen te blijven tot de dood toe en ze geeft te kennen dat ze het liefst als non door het leven wil gaan.
Ze is echter verloofd en haar verloofde wil niet dat zij hem alleen laat. Uit nijd geeft hij Lucia aan bij het gerecht, in de hoop dat zij de marteldood zal sterven. Eerst probeert men haar naar een bordeel te brengen, waar de prostituees gedwongen de liefde bedrijven als onderdeel van de heidense godsdienst waarin de keizer als god wordt vereerd, maar het gelukt de gerechtsdienaren niet haar van haar plaats te krijgen. Een legende vertelt dat zelfs een paar ossen niet in staat blijken Lucia van haar plaats te krijgen.

Er wordt verder verteld dat Lucia haar mede-Christenen, die in de catacomben gevlucht zijn, voedsel brengt en dat ze om haar handen vrij te hebben daarbij een krans van kaarsen op het hoofd draagt.

Later probeert men haar levend te verbranden, maar ook het vuur heeft geen vat op deze vrouw die men niet kan verlijden haar kuisheid en geloof op te geven.
Uiteindelijk wordt ze volgens sommige overleveringen op jonge leeftijd gedood doordat er een dolk door haar hals wordt gestoken.

Zij wordt begraven in een catacombe op Sicilië die nu nog haar naam draagt.

Patroonheilige

Lucia is patroon van zeer veel groepen van mensen geweest: boeren, blinden, berouwvolle vrouwen, naaisters, notarissen en nog meer.

Haar bescherming wordt ingeroepen tegen: blindheid, pijn in de nek en besmetting.

Gedachtenis viering (verplicht)

13 december is de dag van Sint Lucia. Haar feestdag wordt vooral in Zweden gevierd.



Een meisje in het wit gekleed (de "Lussibrud" of "Lucia bruid") draagt op haar hoofd een krans met brandende kaarsen en maakt zo haar familie wakker met een ontbijttje op bed met warme drank en het speciale saffraanbrood. Vroeger, voor de kalender hervorming van Gregorius, gold haar feestdag als de langste nacht met de kortste dag en aldus was het de feestdag van het terugkerende licht.

Martyrologium Romanum

Idibus Decémbris.
Syracúsis, in Sicília, natális sanctæ Lúciæ, Vírginis et Mártyris, in persecutióne Diocletiáni. Hæc nóbilis Virgo, cum eam lenónes, quibus, jubénte, Paschásio Consulári, trádita erat ut a pópulo castitáti ejus illuderétur, dúcere vellent, nullátenus per illos movéri pótuit, nec fúnibus ádditis, nec boum jugis plúrimis; deínde vero, picem, resínam ac fervens óleum nil læsa súperans, tandem, gládio in gútture percússa, martyrium consummávit.

Of in het Nederlands:
13 december
Te Syracuse op Sicilië, geboortedag van de heilige Lucia, maagd en martelares, tijdens de vervolgingen door Diocletianus.
In opdracht van de proconsul Paschasius werd deze edele maagd aangezet tot losbandigheid opdat haar kuisheid door het volk bespot zou worden; maar toen ze haar naar het bordeel probeerden over te brengen, waren de gerechtsdienaren niet in staat haar in beweging te krijgen zelfs niet met behulp van aangespannen ossen. Ook toen men gloeiend pek, hars en brandende olie over haar lichaam uitstortte werd ze daardoor niet geschonden.
Tenslotte werd er een dolk door haar hals gestoken en werd op die wijze haar martelaarschap voltooid.

Afbeelding



Lucia "eigentijds"
Klik hier voor telpatroon 32 x 24 kruisjes
   Lucia "legendarisch"
Klik hier voortelpatroon 32 x 24 kruisjes

De Heilige Lucia wordt afgebeeld als martelares met martelaarspalm en dolk of zwaard, zoals het "eigentijdse" borduur ontwerp .
In de iconografie wordt Lucia ook vaak afgebeeld als een jonge vrouw die een brandende olielamp of kaars draagt.

Heel dikwijls vinden we nog afbeeldingen waarop Lucia op een schaal twee mensenogen heeft liggen. Dit komt van een legende waarin wordt verteld dat Lucia haar eigen ogen zou hebben uitgerukt om er geen mannen mee te kunnen verlijden.
Maar ook wordt wel verteld dat haar verloofde haar de ogen uitrukte uit nijd dat ze niet met hem verder wilde, ze zou daarna op wonderdadige wijze weer genezen zijn.
Maar zelfs de kern van deze verhalen zijn twijfelachtig.

Ook vinden we Lucia temidden van het vuur dat haar lichaam niet aantast. Zoals bij het "legendarische" ontwerp dus.
Op andere afbeeldingen bezoekt Lucia met haar moeder Eutychia het graf van de Heilige Agatha.










Bronzen plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter L)

Weerspreuken

Deze spreuken zijn uit de tijd om dat door het invoeren van de Gregoriaanse kalender. De langste dag valt sindsdien niet meer op 13 december maar rond 21 december.
Als Sinte Lucije komt, lengen de dagen een vlooiensprong.

Lucia maakt de langste nacht; half juni maakt de langste dag.
Van Sinte-Lucie tot Kerstmis meerdert de dag een haneschrede.

Literatuur

  • Butler H.L., Heiligen Levens pag. 178;
  • Jo Claes e.a.: Sanctus, meer dan 500 heiligen herkennen, pag. 58;
  • Clemen Jöckle: Heiligen van Alle Tijden, pag. 287.
  • Links

  • Heiligen Net
  • Op de Duitstalige site Heiligenlexicon meer informatie over Lucia.
  • Over het Luciafeest in Zweden
  • Een recept voor Lucia Saffraanbrood.