Catharina

Betekenis van de naam Catharina

De naam Catharina komt van het Griekse woord 'καθαρος' (Katharos) = "Rein" of "Zuiver" en betekent dus: "de altijd reine, zuivere".

Voornamen

Vrouwennamen afgeleid van Catharina:
Caitlin, Caitlyn, Calle, Caran, Carianne (+Anna), Carien, Carin, Carina, Carine, Carlian, Catalijne, Catalina, Catalyne, Catelijne, Cathalijne, Cathalina, Catharina, Catharine, Cathel, Cathelijn, Cathelijne, Catherin, Catherina, Catherine, Cathérine, Cathinca, Cathleen, Cathrien, Cathrin, Catina, Catrin, Cathy (Engels), Cato (Frans), Catootje, Catrien, Catriene, Catrineke, Catriona (Iers, Schots), Catrijn, Charina, Ina, Ine, Ineke, Ini, Inke, Jekatarina, Kaat, Kaatje, Kaetsje (Fries), Karen, Kari, Karianka (+Anna), Karianne (+Anna), Karien, Karijn, Karika, Karin, Karina, Karine, Katalin, Kate, Katelijn, Katharina, Kathelyn, Kathleen, Kathy, Kati, Katinka, Katja, Katjuscka, Katrien, Katrijn, Kathy, Käthe, Keet, Keetje, Kitty, Nienke, Nina, Nine, Nynke, Rina, Rini, Tina, Tine, Tineke, Tiny, Tirina, Toos, Trijn, Trijntje, Trijntsje (Fries)Trine, Trinette, Truus, Tryn, Trynie, Trynke, Tryntje, Tryntsje (Fries).

Mannennamen afgeleid van Catharina:
Catharinus, Trijnco.

Catharina van Alexandrië, Martelares

De heilige Catharina van Alexandrië leeft in de vierde eeuw.
Haar naam is verbonden aan het oudste christelijk klooster ter wereld op de berg Sinaï. Overigens droeg dat klooster vanaf de stichting in 542 de naam van de "verheerlijking op de berg Thabor". Maar drie eeuwen later vinden de monniken, geleid door een droom, op de berg het lichaam van een vrouw en nemen aan dat het de heilige Catharina van Alexandrië is, die op wonderbaarlijke wijze vanuit Alexandrië zou zijn overgevlogen, dan geven zij het klooster de naam van deze heilige vrouw.

Haar eigen geschiedenis is al even merkwaardig.
In het jaar 305 rooft keizer Maxentius vele vrouwen en jonge dochters van de burgers van Alexandrië. Een van hen is een rijke Christin genaamd Catharina. Hoewel ze pas achttien jaar oud is heeft zij veel gestudeerd. Op allerlei manieren probeert Maxentius haar van haar geloof af te brengen. Zo brengt hij haar in contact met vijftig heidense filosofen om haar te overtuigen van de dwaasheid van het geloof dat zij aanhangt. Maar het tegenovergestelde gebeurt. Catharina wint het debat en weet de mannen te overtuigen van de waarheid van het Christendom.
De woedende Maxentius veroordeelt de mannen en laat ze ter dood brengen. Hij probeert Catharina over te halen met het aanbieden van rijkdommen en zelfs vraagt hij haar ten huwelijk maar dat weigert zij ten stelligste, vandaardat de Griekse Christenen haar de erenaam "Αικαθαρινα" (Aeikatharina) geven dat betekent: "De altijd zuivere".

Na vele martelingen gooit de keizer Catharina in de gevangenis.
Tijdens zijn afwezigheid gaan zijn vrouw Faustina en een hoge officier Porphyrius Catharina in de gevangenis bezoeken en zij weet ook deze hooggeplaatste lieden te bekeren tot het geloof in Christus, waarna Porphyrius tweehonderd van zijn soldaten tot het geloof brengt.
Bij zijn terugkomst laat Maxentius hen allemaal doden en besluit dat ook Catharina moet sterven.

Er wordt een machine van draaiende wielen gemaakt met messen waarop Catharina een vreselijke dood zal sterven. Maar engelen uit de hemel verwoesten het rad zodat niet het lichaam van de heilige in stukken wordt gereten maar het rad zelf, terwijl de rondvliegende delen vele omstanders verwonden.

Tenslotte wordt Catharina onthoofd, waarbij geen bloed maar melk uit haar hals stroomt.

Men zegt dat er vele jaren lang olie uit haar botten stroomde; deze olie werd aangeprezen als medicijn en als lampolie in de kerken.

Gedachtenis Viering

De feestdag van Sint Catharina van Alexandrië is 25 november.

Martyrologium Romanum

Séptimo Kaléndas Decémbris:
Alexandríæ sanctæ Catharínæ, Vírginis et Mártyris, quæ, ob fídei Christiánæ confessiónem, sub Maximíno Imperatóre, in cárcerem trusa, et póstmodum scorpiónibus diutíssime cæsa, tandem cápitis obtruncatióne martyrium complévit. Ipsíus corpus, in montem Sínai mirabíliter ab Angelis delátum, ibídem, frequénti Christianórum concúrsu, pia veneratióne cólitur.

In het Nederlands:
25 november:
Te Alexandrië, Sint Catharina, maagd en martelaar ten tijde van keizer Maximus. Omdat zij het christelijke geloof belijdde werd zij gevangen gezet, lange tijd gemarteld met zwepen waarin staal was verwerkt, tenslotte eindigde haar martelingen met de dood door onthoofding. Haar lichaam werd op wonderbaarlijke wijze overgebracht naar de berg Sinai, alwaar haar relieken door een groot aantal christenen vol eerbied werden vereerd.

Patrones

Catharina wordt vereerd als patrones van molenaars, wagenmakers, filosofen en zwangere vrouwen.
Tevens is zij een van de veertien "noodhelpers" van wie men de hulp inroept bij bijzondere noden.

Afbeelding

Plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter K)


Patroonnaamkaarten van Egino Weinert zijn hier te bestellen (doorklikken "Namenskarten" en letter C)

Catharina is op afbeeldingen vaak rijk gekleed als koningsdochter.
Meestal heeft zij het gebroken rad bij zich en ook het zwaard.
. Soms draagt zij ook de martelaars palm.

Weerspreuken

Literatuur

Links