Henricus II

Betekenis van de naam Henricus

De naam Henricus (of Hendrik) bevat de Germaanse woorden: 'haima' = "woning" of "plaats" en 'rîk' = "rijk" of "machtig". De naam betekent dus zoiets als "machtige in zijn woonplaats" ofwel "iemand van hoge komaf".

Voornamen

Mannennamen afgeleid van Henricus:
Dix, Dixie, Drik, Driekus, Dries, Driesse, Endrik, Enric (Roemeens), Enrico (Italiaans), Enrique (Frans), Enzio (Italiaans), Har, Harrie, Harjan (+Johannes), Harris (Engels), Harry (Engels), Hase, Hasker, Hasse, Hassel, Heimerick, Heimo, Hein, Heine, Heino, Heinte, Heintse, Heinz (Duits), Heinze (Fries), Hendericus, Henderikus, Hendi, Hendricus, Hendrie, Hendrik, Hendrikus, Hendrinand, Henjo, Henk, Henne (Fries), Henni (Frans), Hennie, Henno, Henny, Henri (Frans), Henricus, Henrico (Scandinavië), Henrik (Scandinavië), Henry (Engels),Henryk (Pools), Hent, Herrick, Heso, Hessel, Hindrik (Fries), Hinne, Hinno, Hinrik, Hinse, Hinte, Rieks, Riekus, Rik, Rijk.

Vrouwennamen afgeleid van Henricus:
Drieka, Drika, Driesjen, Drina, Endry, Haasje, Hantje, Hadriana, Hariet, Hariette, Heeske, Heesina, Heinkje, Heinske, Hendrijntje, Henderina, Henderine, Hendrietta, Hendrika, Hendrike, Hendrikje, Hendrina, Henneie, Henneke, Hennie, Henny, Henrica, Henrieke, Henrietta, Henriëtte, Henriette, Henrike, Hetty, Hinde, Hinke, Jet, Jette
Volgende namen kunnen ook komen van Frederica: Rica, Rieka, Riekie, Riekje.

Henricus II van Duitsland (0973-1024) en zijn echtgenote Cunegunda

Op 6 mei van het jaar 973 wordt Hendrik (bijgenaamd de Vrome of de Kreupele) in Hildesheim in Beieren geboren als zoon van hertog Hendrik van Beieren (bijgenaamd de Twistzoeker).

Als vader in de gevangenis terecht komt wordt Hendrik's opvoeding in handen gegeven van bisschop Wolfgang van Regensburg. Het overlijden van zijn geliefde leermeester in 994 treft Hendrik diep.
Reeds in 995 volgt hij zijn vader op als hertog van Beieren.
Na de dood van Keizer Otto III wordt Hendrik in 1002 gekroond tot Duitse koning Henricus II.
Vervolgens werft hij in 1004 het koningschap van Italië.

Tijdens zijn leven beijvert hij zich vooral op het gebied van geloofsverkondiging en handhaving van de kerkelijke wetten.
Hij draagt zorg voor de zedelijke verbeteringen in de kerk.
Mede door de stichting van het klooster Cluny begint er in zijn tijd een frisse wind door West Europa te waaien. Henricus II zorgt ervoor dat tijdens zijn regeerperiode verschillende concilies (vergaderingen van bisschoppen) bijeen worden geroepen en zelf is hij daar ook enkele keren bij aanwezig. Daar worden de bisschoppen en priesters er met klem op gewezen dat zij op de eerste plaats hun pastorale taken dienen te vervullen, want daar schort het wel eens aan.

Ook is Henricus II bekend als stichter van verschillende kloosters, kerken en bisdommen. Belangrijk is het bisdom Bamberg alwaar hij ook een beroemde kathedraal laat bouwen.
In 1014 ontvangt hij in de Sint Pieter te Rome de keizerskroon uit handen van paus Benedictus VIII.

Hoewel hij in zijn hart niet oorlogszuchtig is, wordt hij toch gedwongen enkele oorlogen te voeren. Zo moet hij wel optreden als het bisdom Meersburg in Polen en Slovenië verwoest dreigt te worden. Na zijn overwinning herstelt hij er het bisdom.

Als de Saracenen in Zuid Italië het "Heilige Roomse Rijk" aanvallen, vindt hij het zijn plicht tegen deze indringers op te treden. Ook nu weer met succes.
In Rome wordt hij uitvoerig geëerd voor deze inzet. Minder plezierig is dat hij aldaar ziek wordt en zijn verdere leven gehandicapt en kreupel door het leven moet gaan.

Het liefst wil hij intreden in het klooster, maar de taak die op zijn schouders is gelegd laat dat niet toe. Wel draagt hij tegen het einde van zijn leven een eenvoudig kloosterhabijt in plaats van de vorstelijke gewaden. Zijn koningskroon legt hij op het graf van de H.Petrus en de prachtige rijksappel, een kostbaar smeedwerk dat hem door de paus is geschonken, geeft hij aan het klooster van Cluny.

Zijn vrouw is de H.Cunegunda, een godvruchtig vrouw. Hun huwelijk blijft kinderloos. Volgens een legende vertelt Henricus II op zijn sterfbed dat hij en Cunegunda een Jozef-huwelijk hebben geleid. Cunegunda heeft immers de gelofte van kuisheid afgelegd en hij wilde niet dat zij die gelofte zou opgeven.

Er wordt van deze heilige keizer gezegd dat hij niet heeft gestreden om te vechten, maar om in zijn land harmonie te bewaren. Dezelfde harmonie die hij in zijn innerlijk en uiterlijk leven bezat. Hij kende maar één levensdoel: vrede, die op een goede orde rust en waarin iedereen zijn plicht doet, de keizer als eerste van allen.

Op 13 juli 1024 sterft Henricus in Grona bij Göttingen.
In 1146 wordt hij door paus Eugenius III heilig verklaard.
Hendrik II ligt samen met zijn vrouw, de Heilige Cunegunda, begraven in de dom van Bamberg, de kerk door hemzelf gesticht voor de verbreiding van het geloof onder de Slavische volken.

Gedachtenis viering

13 juli is de gedenkdag van Henricus II.

Martyrologium Romanum:

Tértio Idus Júlii:
Bambérgæ natális sancti Henríci Primi, Imperatóris Romanórum et Confessóris, qui cum sancta Cunegúnde, uxóre sua, perpétuam virginitátem servávit, et sanctum Stéphanum, Hungarórum Regem, cum univérso fere ipsíus regno,ét ad fidem Christi suscipiéndam perdúxit. Ejus autem festívitas Idibus mensis hujus celebrátur.

In het Nederlands:
15juli:
Te Bamberg de geboortedag (ten hemel) van de Romeinse Keizer Henricus I, belijder. Hij leidde samen met zijn vrouw Cunegunda een maagdelijke leven, bekeerde Sint Stefanus, koning van Hongarije en bijna al diens onderdanen tot het Christelijk geloof. Zijn feestdag wordt gevierd op 15 juli.

Afbeelding

Plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter H)

De Heilige Keizer Henricus II wordt meestal afgebeeld als keizer met de tekenen van zijn keizerlijke waardigheid, zoals de keizerskroon.
Vaak zien we hem ook in volle wapenrusting met zwaard en wapenschild waarop de Duitse Adelaar staat afgebeeld.

Spreekwoorden

Weerspreuken

Literatuur

Links