Gilbert

Betekenis van de naam Gilbert

De naam Gilbert is afkomstig van de oude naam "Gislebert".
In de loop van de geschiedenis is deze naam langzaam veranderd, langs twee lijnen. Waarschijnlijk omdat de naam moeilijk uit te spreken was voor niet Frans sprekende mensen.
De oude naam Gislebert kan als volgt verklaard worden: het eerste lid 'Gisel-' kan op twee manieren worden herleid:

Voornamen

Mannennamen afgeleid van Gislebert:
Gijp, Gijs, Gijsbert, Gijsbertus, Gijsbrecht, Gijsje, Gilbert, Gilberto (Sp) Gisbert, Giselbert, Giselbertus, Gislebert, Giso, Gys, Gysbert, Gysbertus.

Vrouwennamen afgeleid van Gislebert:
Gilberte, Gisberta, Gijsberta, Giske (Fr),Gijsina, Gijsje, Gysa.

Gilbert

Er is een groot aantal Heiligen die een naam draagt die verwant is, of afgeleid van Gilbert.

Gilbert van Neuffontaine (ook van Auvergne of van Clermont)

Gilbert van Neuffontaine wordt rond 1076 geboren de Zuid-Franse landstreek Auvergne.
Hij stamt uit de adellijke familie "Courtenay" en wordt opgevoed aan het hof van de Franse Koningen Lodewijk VI en VII.
Hij heeft een gelukkig huwelijk.

Onder Lodewijk VII maakt hij de tweede kruistocht (1147-1149) mee. Hij vecht dapper en met volledige inzet.
Tijdens die kruistocht ontwikkelt Gilbert zich van adellijke ridder tot legeraanvoerder.
Diep bewogen door de vele indrukken, maar ook omdat de kruistocht haar doel niet bereikt neemt Gilbert tijdens die tocht (in 1149) het besluit om zich uit het wereldse leven terug te trekken.
In Neuffontaine sticht hij een ziekenhuis voor de arme mensen. De overlevering zegt dat hij met zijn tranen mensen kan genezen.

In overleg met zijn geliefde vrouw Petronellla en hun dochter Poncia besluiten ze gedrieën in het klooster te treden. Daartoe vernieuwt Gilbert eerst het vrouwenklooster Aubeterre bij Troyes waarin zijn vrouw en dochter intreden en sticht rond 1151 het eerste Premonstratenzer- (of Norbertijner-) klooster van Frankrijk in Neuffontaine (dep. Nièvre) waarvan hij tot zijn dood abt is.

Gilbert sterft op 5 juni van het jaar 1152 in de door hem gestichte abdij.
Hij wordt heilig verklaard in 1725 door paus Benedictus XIII.

Gedachtenis viering

Gedachtenis op 6 juni.
Bij de Norbertijnen 24 oktober, de dag waarop zijn relieken werden overgebracht naar de kerk.

Patroonheilige

Hij wordt vereerd als patroon van zwangere vrouwen en aangeroepen tegen kinderziekten.

Afbeelding

Plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter G)

De heilige Gilbert van Neuffontaine wordt meestal afgebeeld in het klooster habijt van de Premonstratenzer orde, die ook wel Norbertijner orde of orde van de Witheren wordt genoemd.
Het habijt is geheel wit, met witte mantel waaraan een schoudermantel is bevestigd die van voren open kan, ook is er een monnikskap aan vastgemaakt. De kenmerkende witte bonnet voltooid de dracht van deze monniken.
Als attribuut heeft Gilbert een model van het door hem gestichte klooster, of twee modellen namelijk ook het vrouwenklooster dat hij stichtte en waar zijn vrouw en dochter in zijn getreden.
Een bedelend kind of kreupele vergezelt hem soms.
De wapenrusting van de kruistocht (zwaard, helm en schild) ligt wel eens aan zijn voeten.
Maar ook zijn er afbeeldingen waarop Gilbert geflankeerd wordt door zijn vrouw Petronella en dochter Poncia.

Links