Cornelius

Betekenis van de naam Cornelius

Cornelius is een Romeinse familienaam. De betekenis is niet zeker. Het woord 'cornu' betekent "hoorn, de gehoornde". De naam Cornelius zou dus kunnen zijn: "de man met de hoorn."

Voornamen

Mannennamen afgeleid van Cornelius:
Cees, Cock, Coco, Cor, Cornee, Corneel, Corneille, Cornelis, Cornelius, Corné, Cornel, Cornell, Corneel, Cos, Kaj, Kees, Knilles (Frans), Kor, Korneel, Kornel, Kornelis, Kors, Niels, Nils.

Vrouwennamen afgeleid van Cornelius:
Er bestaat een Heilige Cornelia van Tunis (gestorven rond 300), de vrouwelijk namen kunnen hiervan zijn afgeleid, maar deze heilige martelaar is zeer onbekend, evenals haar leven, bovendien is ze in onze streken nauwelijks bekend of vereerd.
Cocky, Coc, Cokky, Cora, Connie, Conny, Corianna (+ Anna), Corianne (+ Anna)Corey (Eng), Corien, Corina, Corinda, Corine, Corinna, Corinne (Fr.), Corlieske (+Lies), Corline (+Lina), Cornela, Cornelia, Cornélie (Fr), Cornelieke , Cornelise (+Elisabeth), Corrie, Corrien, Corry, Kornelie, Le, Lia, Lieke, Neeltje, Nel, Nele, Neline, Nelke.

Canon Heilige

Cornelius is een van de z.g.n. canon heiligen.
Tot aan het concilie van 1976 werd over de hele wereld in de Eucharistie viering hetzelfde Latijnse kanongebed gebruikt. Daarin waren twee lijstjes met heiligen opgenomen.
Het eerste vóór de consecratie waarin de volgende heilige staan:
Maria altijd Maagd en haar bruidegom Jozef, verder en de heilige apostelen en martelaren Petrus en Paulus, Andreas, Jacobus (de Meerdere), Johannes, Thomas, Jacobus (de Mindere), Philippus, Bartholomeus, Matthëus, Simon, en Thaddeus; Linus, Cletus, Clemens, Xystus, CORNELIUS, Cyprianus, Lauretius, Chrysogonus, Johannes en Paulus, Cosmas en Damianus.
Ná de consecratie volgde het lijstje:
De heiligen, apostelen, martelaren en martelaressen: de heilige Johannes (de Doper), Stephanus, Mathias, Barnabas, Ignatius, Alexander, Marcellinus, Petrus, Felicitas, Perpetua, Agatha, Lucia, Agnes, Caecilia en Anastasia.

Cornelius, Paus en Martelaar

Paus Cornelius was paus van 251 - 253.
In maart 251 wordt hij gekozen als opvolger van paus Fabianus, terwijl de "stoel van Petrus" al een jaar leeg staat. Spoedig na zijn ambtsaanvaarding krijgt hij problemen met christenen die tijdens de vervolging van keizer Decius van hun geloof zijn afgevallen, maar nu er een mildere keizer is weer in de kerk willen terugkeren. Cornelius neemt daarbij een mild standpunt in, hij is net als de vader van twee zonen in het evangelie blij met iedere mens die terugkeert van een dwaling.

Maar een zeker Novatianus is het met die handelwijze geheel niet eens. Hij werpt zich op als tegenpaus om de kerk zodanig te reorganiseren dat streng wordt omgegaan met "afvalligen".
In de herfst van 251 wordt er in Rome een kerkvergadering gehouden waar de praktijk van Cornelius wordt goedgekeurd. Cornelius krijgt daarbij de steun van de heilige Cyprianus die voor dezelfde moeilijkheden stond in zijn eigen bisdom Carthago.

Onder de volgende keizer Gallus laait de christenvervolging weer op. Cornelius wordt gevangen genomen en sterft in ballingschap in het jaar 253.

Zijn graf is nog te vinden in de Catacomben van Calixtus te Rome.

Patroon

De paus en martelaar Cornelius is de beschermheilige van mensen die aan epilepsie lijden en ook van al het hoornvee (Runderen), dit waarschijnlijk omdat zijn naam Cornelius van het Latijnse woord 'cornu' komt, dat "hoorn" betekent

Gedachtenis viering

Zijn Gedachtenis valt op 16 september. Op 14 september wordt de overbrenging van zijn relieken gevierd.

Martyrologium Romanum

Décimo octávo Kaléndas Octóbris:
Romæ, via Appia, beáti Cornélii, Papæ et Mártyris; qui, in persecutióne Décii, post exsílii relegatiónem, jussus est plumbátis cædi, et sic, cum áliis vigínti et uno promíscui sexus, decollári. Sed et Cæreális, miles cum Sallústia uxóre, quos idem Cornélius in fide instrúxerat, eódem die sunt cápite plexi.

In het Nederlands:
14 september:
Te Rome aan de Via Appia de heilige paus en martelaar Cornelius die leefde tijdens de vervolgingen onder Decius. Na verbannen te zijn werd hij gegeseld met loden zwepen en vervolgens onthoofd samen met twintig andere mannen en vrouwen. Op dezelfde dag zijn ter dood veroordeeld door onthoofding de soldaat Caerealis en zijn vrouw Sallustia, die geloofsonderricht hadden ontvangen van dezelfde Cornelius.

Afbeelding

Plaquette van Egino Weinert
(doorklikken "Namenspatronale" en letter C)

Cornelius wordt doorgaans afgebeeld gekleed als paus met tiara en staf voorwerpen die in zijn tijd waarschijnlijk helemaal nog niet gebruikt werden. Maar altijd met een hoorn in de hand.

Literatuur

Links: