Adrianus van Nicomedia

Betekenis van de naam Adrianus

De Latijnse naam betekent letterlijk: "inwoner afkomstig van Adria/Hadria". De Latijnse spellingswijze is 'Hadrianus'. Het is de naam van zes pausen waaronder Adrianus VI.

Voornamen

Mannen- en vrouwennamen afgeleid van Hadrianus zie: Adrianus van Hilvarenbeek

Adrianus van Nicomedia, martelaar

De heilige Adrianus is een Romeins officier en een christelijke martelaar.
In het jaar 304 worden 23 christenen gemarteld door Keizer Maximianus. Zij gedragen zich zo dapper dat één van de officieren uitroept: "Ik wil bij deze mannen horen, want ik ben ook een Christen," en dat terwijl hij nog niet eens gedoopt is.

Zijn naam is Adrianus. Hij en zijn vrouw Natalia zijn pas 13 maanden getrouwd, maar als Natalia hoort waarom haar man gearresteerd wordt, is zij bijzonder trots op haar echtgenoot.
Vermomd lukt het haar Adrianus te vergezellen naar de plaats waar hij op gruwelijke wijze met een ijzeren staaf en een bijl op een aambeeld in stukken wordt gehakt. Het gelukt Natalia een van zijn handen te nemen en ermee vandoor te gaan.

Een paar maanden later begint een heidense officier haar lastig te vallen, hij wil met haar trouwen. Omdat zij geen enkele behoefte heeft om haar leven te delen met een heiden die ook nog verantwoordelijk is voor de dood van haar echtgenoot, zeilt ze naar Argyropolis, dicht bij Constantinpel, waar ze ook sterft.

Gedachtenis viering

Zijn gedachtenis was 4 maart maar wordt gevierd op 8 september, de dag van de overbrenging van zijn relieken.

Martyrologium Romanum:

Sexto Idus Septémbris:
Sancti Hadriáni Mártyris; cujus dies natális quarto Nonas Mártii recensétur, sed festívitas hac die, qua sacrum ejus corpus Romam translátum fuit, potíssime celebrátur.

In het Nederlands:
8 september:
Sint Hadrianus, martelaar, wiens geboortedag (ten hemel) 4 maart is. Maar wiens feestdag gevierd wordt op deze dag, omdat daarop zijn overblijfselen overgebracht zijn naar Rome.

Patroonheilige

Adrianus is de patroonheilige van steden als Lissabon en Geraardsbergen.
Hij is ook de patroon en van postboden, bierbrouwers, slagers, smeden, gevangenisbewaarders en soldaten.
Tevens wordt hij aanroepen tegen een plotselinge dood, onvruchtbaarheid en de pest.

Afbeelding

Doorgaans wordt Adrianus van Nicomedia afgebeeld in Romeinse wapenuitrusting.
Het aambeeld, de ijzeren staaf en de bijl waarmee hij gemarteld is vinden we bij hem als attribuut.
Ook heeft hij wel (zoals bij de schildering in de kerk van Franeker) een manshoog zwaard.
De leeuw die hij wel aan zijn voeten heeft wijst op de moed die hij getoond heeft.





Afbeelding op een pilaar in de PKN Hervormde kerk van Franeker. De leeuw is onduidelijk er wordt aan getwijfeld of de afbeelding, ondanks het onderschrift, wel Adrianus voorstelt want de onderschildering wijst eerder op Martinus.

Spreekwoorden

Literatuur

Links